Energiegemeenschappen | Duurzaamdoor

Wij zien dat energiegemeenschappen een belangrijke rol hebben bij het realiseren van een democratische, inclusieve, rechtvaardige en duurzame energietransitie. Én dat dit hand in hand gaat met de wens van bewoners om hun eigen lokale, duurzame productie en gebruik op te zetten. Dat doen zij dan weer vaak in de vorm van een energiegemeenschap.

Energiegemeenschappen zijn dus een nieuwe speler in het energieveld. Het samenspel tussen gemeente en energiegemeenschap gaat dan ook nog niet altijd vanzelf. Gemeenten zoeken nog naar hun rol, energiegemeenschappen weten in het begin ook nog niet wat zij precies willen én hoe zij dit kunnen organiseren. Oftewel, beide hebben ‘opgroeiruimte’ nodig. Letterlijk de ruimte om zich te ontwikkelen in hun rol en in de samenwerking. Daar kunnen beide partijen ook wel wat handvatten bij gebruiken. Daarom is de werkgroep Energiegemeenschappen bezig met het ontwikkelen van deze handvatten. Bij een drietal projecten worden kennis en leerervaringen opgehaald en omgezet in bruikbare handvatten.

Het project “Versterken van Energiegemeenschappen” wil de beweging van onderop versterken, om als volwaardige speler in de energietransitie te kunnen opereren. In dit project wordt met praktijkdeskundigen dialoogkaarten ontwikkeld waarmee een energiegemeenschap intern in gesprek kan gaan over hun organisatie. Eén aspect van de kaarten gaat in op de samenwerking met externe spelers. Aandachtspunten die aan bod komen zijn de interne samenwerking, het samen sturen en het samen ontwikkelen.
Het concept “Opgroeiruimte” wordt verder vormgeven door praktijkcases te analyseren; wat zijn knelpunten en wat zijn oplossingen? Want hoe verhoud je je tot elkaar? Er is letterlijk ruimte nodig om te groeien in de samenwerking. Dat geldt voor een energiegemeenschap, maar ook voor een gemeente. Samenwerken met een energiegemeenschap vraagt immers echt iets anders dan samenwerken met de markt.
In het Europese programma, Local4Local, ontwikkelen zeven energiecoöperaties onder leiding van Energie Samen, een faciliterend kader voor energiecollectieven die lokaal duurzame energie opwekken en aan zichzelf leveren. In de looptijd van dit project (2024-2025) worden de leerervaringen opgehaald en gedeeld in een aantal artikelen.

Rol van de Energiegemeenschappen

Uit diverse publicaties blijkt dat energiegemeenschappen kunnen bijdragen aan het realiseren van een democratische, inclusieve, rechtvaardige en duurzame energietransitie. De inzet van energiegemeenschappen brengt naast dat het bijdraagt aan de doelstelling van 50% lokaal eigendom (uit de klimaatdoelen) ook:

meer sociale cohesie in de wijk,
minder energiearmoede,
het zorgt voor onafhankelijkheid,
een hogere slagingskans en een kortere doorlooptijd van duurzame projecten door betrokkenheid van de inwoners,
een betaalbare, duurzame en betrouwbare energievoorziening,
een bijdrage aan de oplossing voor het netcongestie probleem,
meer leefbaarheid in de wijk,
het werkt als een vliegwiel voor werkgelegenheid,
en is het toekomstbestendig.

Een belangrijke ontwikkeling dus met veel kansen. Tegelijkertijd is het een nieuwe vorm van samenwerken waarbij partijen elkaar moeten vinden. Én waarin partijen zichzelf moeten kunnen ontwikkelen. Dat samenspel en die ontwikkeling willen wij ondersteunen en bevorderen.

Vervolg

Binnenkort komt er meer informatie op deze website over de stappen van de projecten – waar zijn ze in het proces en wat komt eraan? Waar en wanneer kan je hier meer over leren? Wat is er al beschikbaar?

Op de hoogte blijven?

Bekijk en volg ons LinkedIn-profiel.

Alvast meer informatie of contact?

Neem dan contact op via duurzaamdoor@rvo.nl.

Publicaties over energiegemeenschappen

Thema

Energie

Main content